Katedrę zbudowaną z polecenia 1. króla Portugalii "gryzie" nieznany dotąd gatunek grzyba
29 stycznia 2019, 14:52Starą Katedrę w Coimbrze (port. Sé Velha de Coimbra), jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków architektury romańskiej w Portugalii, niszczy wolno rosnący, czarny grzyb. Strzępki wpijają się w kamień i prowadzą do powstawania pęknięć. Oprócz tego produkują polisacharydy, które wyzwalają erozję. W wyniku prac wielodyscyplinarnego zespołu ustalono, że to nieznany dotąd gatunek MCBF (od ang. microcolonial black fungi).
Stare gwiazdy podwójne mogą dawać początek nowym planetom
9 lutego 2022, 13:27Jacques Kluska i jego zespół z Katolickiego Uniwersytetu w Leuven (KU Leuven) znaleźli dowody wskazujące, że stare gwiazdy w układach podwójnych mogą tworzyć planety. Podczas prowadzonych w podczerwieni obserwacji naukowcy zauważyli 10 systemów, w których w dyskach protoplanetarnych prawdopodobnie uformowały się olbrzymie planety. Jeśli odkrycie się potwierdzi, będziemy musieli ponownie przemyśleć teorie dotyczące narodzin planet.
Ciśnienie jak w jądrze Urana. Pokonali barierę 1 terapaskala podczas syntezy i badania materiału
12 maja 2022, 08:41Po raz pierwszy udało się zsyntetyzować i jednocześnie przeanalizować materiał poddany ciśnieniu przekraczającemu terapaskal (1000 gigapaskali). Tak gigantyczne ciśnienie, trzykrotnie większe niż ciśnienie w jądrze Ziemi, możemy spotkać np. w jądrze Urana
Naprawiają serca, wspomagając się wirtualną rzeczywistością
28 listopada 2018, 13:21Zabiegi przezcewnikowego wszczepienia zastawki aortalnej (TAVI) z wykorzystaniem systemu wirtualnej rzeczywistości wykonali kardiolodzy z Górnośląskiego Centrum Medycznego (GCM) w Katowicach–Ochojcu.
Łowcy cząstek promieniowania kosmicznego łączą się w CREDO
16 września 2019, 10:31Międzynarodowy projekt Cosmic-Ray Extremely Distributed Observatory (CREDO), zainicjowany w 2016 roku w Instytucie Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk (IFJ PAN) w Krakowie, właśnie przekształca się w formalną strukturę. Na mocy podpisanych porozumień, w budowie ogólnoplanetarnego detektora cząstek promieniowania kosmicznego CREDO uczestniczy obecnie już 25 podmiotów instytucjonalnych z 12 krajów na pięciu kontynentach
Zbadano rzadki taran z brązu
9 kwietnia 2013, 06:19Analiza 20-kg tarana z brązu z wiosłowego okrętu wojennego (tesseraria) sprzed 2 tys. lat rzuciła nieco światła na starożytną metodę wykonywania tego typu sprzętów.
Szczątków właściciela nie ma, ale zachował się rydwan z epoki żelaza i inne skarby
27 stycznia 2020, 17:12W Corinaldo we Włoszech podczas prac archeologicznych poprzedzających budowę nowego centrum sportowego odkryto pochówek z ok. VII w. p.n.e. Ze względu na zgromadzone dobra, m.in. rydwan z żelaznymi kołami, Federica Boschi z Uniwersytetu w Bolonii szybko zaczęła go nazywać grobem książęcym. Szczątków samego właściciela jednak nie znaleziono...
Niespodziewane powiązania móżdżku z kreatywnością
1 czerwca 2015, 11:52Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda odkryli związek między twórczym rozwiązywaniem problemów a nasiloną aktywnością w móżdżku, struktury kojarzonej raczej z utrzymywaniem równowagi.
Najbardziej szczegółowe zdjęcia Słońca. Wykonał je Solar Orbiter, satelita z polskim wkładem
18 lipca 2020, 09:10Satelita Solar Orbiter przysłał właśnie fotografie z największym zbliżeniem Słońca, jakie kiedykolwiek wykonano. Widzimy na nich nawet niewielkie struktury, które naukowcy nazwali „ogniskami w lesie”.
Jedyne w swoim rodzaju receptory odpornościowe nietoperzy
27 listopada 2015, 17:47U nietoperzy receptory Toll-podobne (TLR) - pierwsza linia obrony przed patogenami - są inne niż u pozostałych ssaków. To może wyjaśniać, czemu pewne patogeny, które u innych ssaków wywołują poważne choroby i dużą śmiertelność, w ogóle im nie szkodzą.
